Emma – Jane Austen Roman

Emma benim Jane Austen ile tanışmamı sağlayan ilk romandır. Sanırım bildiğim kadarı ile en çok uyarlamasını izlediğim roman aynı zamanda. 

Trt cumartesi gecesi sinemasıydı. İzleyecek hiçbir şey bulamamıştım ve sinema eleştirmeni Alin Taşçıyan bir konuğu ile Jane Austen edebiyatından bahsediyordu. Sanırım konuğu ya bir tiyatrocu ya da İngiliz Dili Edebiyatı hocasıydı. Jane Austen ile ilgili bazı bilgileri ilk bu programda almıştım ama aklımda kalan en temel şey, Jane Austen’nın romanlarında hiç iki erkeğin yalnız konuştuğunu görmediğimiz olmuştu. Kendisi yaşadığı dönemin mükemmel bir yansımasını sağlamanın yanısıra, direkt yaşadıklarından, kendi gözlemlerinden etkilenerek yazdığından, kendisinin olmadığı bir ortamda doğal olarak iki erkeğin başbaşa bir muhabbetine tanık olamayacağından, buna da eserlerinde rastlayamayız. Ne kadar basit değil mi? Bu o dönemde edebiyat yorumlamalarından çok haz etmesem ve derslerde de çok anlamasam da kafamın yatacağı mantıklı bir çıkarımdı. Anladığıma sevinmiştim.

Film başladığında ise, beklediğimden çok daha dinamik, çok daha sevimli, karakterlere hemen ısınabileceğiniz bir film ile karşılaşmış olmaktan çok şaşırmıştım. Sonuçta film öncesinde İngiliz edebiyatının en önemli yazarlarından biri demişlerdi. Ağır bir film olmasını beklemiştim.  İngiliz dizileri de biraz sıkıcı olmaz mıydı? Anlayamayacağım konuşmaların olmasını beklemiştim. Halbuki karşıma dedikodu yapmayı, ortalığı karıştırmayı seven kimi sevimli, kimi komik tipler çıkmıştı.

O zamanlar pek de tanımadığım Gweneth Patrow’u ilk bu filmde izledim sanırım. O dönemlerde hemen Oscar falan kazanan, biraz fazla medyatik ve sosyal bağlantıları ile popüler olan bir tip olarak değerlendirmeme rağmen bu filmdeki nazik, zarif Emma karakterini çok iyi canlandırdığını düşünüyorum.

Emma’nın konusundan bahsetmek gerekirse, babası ile beraber yaşayan, annesi o küçükken öldüğü için dadı tarafından büyütülen Emma, babasının göz bebeği, hafif şımarık 21 yaşında bir genç kızdır. Ablası evli ve kocası ile ayrı bir evde yaşamaktadır. Dadısı ise Emma’nın kendine pay çıkarttığı bir çöpçatanlık sonucu yeni evlenmiş ve taşınmıştır. Bu şekilde iyice yalnız kalıp, yapacak fazla bir şey bulamayan Emma da yakındaki kızlar yurdundan edindiği yeni arkadaşına sosyal çevre yapma konusunda kolları sıvar. Babasının da pohpohlaması ile kendini bölgenin en iyi kalpli, en becerikli, en akıllı, en yardımsever insanlarının başında gören Emma’yı arada kendine getiren ablasının kayınbiraderi, aile dostları Mr. Knightly vardır. Kendini çoğu kez etrafındaki insanlarla meşgul eden Emma, ilerleyen zamanda kendi duyguları ile de yüzleşmek ve hatalarından ders çıkarmak zorunda kalacaktır.

Emma, Jane Austen’nın ilginç karakterlerinden biridir. Aslında bazı konularda biraz kendini beğenmiş olması, herkese kibar davranmasına karşın, arkalarından onları küçümser tarzda çekiştirmesi, Mr. Knightly’nin onu sık sık azarlayarak ayar çekmesini izledikçe, pek de öyle kolay sevilebilecek bir karakter olmadığını anlarız.  Tek affedilir yanı, yaptıklarını bilinçli bir şekilde değil de, fazla düşünmeden, biraz şımartılmış olarak büyütülmüş olmanın verdiği bilinçsizlikle yapıyor olduğunu anlamamız oluyor.

Film ilerledikçe, özü iyi olduğu için Emma’nın doğru yolu bulduğunu, kendini tekrar eski konumuna bu sefer çok daha erdemli bir şekilde çıkarmasını izleme şansımız oluyor. Bunun yanı sıra, aşkını bulmasını da.

Seneler boyunca Emma’nın farklı birkaç tv ve film adaptasyonunu izledim. Roman aslen İngiltere’de geçiyor olsa da konu ve karakterler öylesine tanıdık ki, kıskançlıklar, karşılıksız aşklar, yanlış anlamalar, herhalde her kültürdeki insanın ortak noktalarını yakalıyor bu yüzden de tüm dünyada sevilip farklı farklı uyarlamaları çekilmiş.

Yazımı fazla uzatmamak için uyarlamaları ayrı ayrı yazılarda yazmayı planlıyorum.  Tüm Jane Austen uyarlamaları ile ilgili yazımdaki tabloda isimler ve yıllar mevcuttu. Yazdıkça listemde linkleri güncelliyor olacağım.

Daha önce Emma’nın herhangi bir uyarlamasını izlemiş ve keyif aldıysanız, romanına da bir şans vermenizi ümit ederim.

© Site içerisinde yazıların tüm hakkı saklıdır.